ویژگی‌ها و معیارهای ترجمۀ فیلم به صورت زیرنویس

چکیده

تاًثیر حیرت‌آور رسانه‌های صوتی‌ـ‌تصویری بر جهان، دست‌اندرکاران حوزۀ ترجمه را واداشته است تا به فکر یک تعریف جامع‌تر و قابل انطباق‌تری از ترجمه بیفتند که دربرگیرندۀ اشکال جدید انتقال زبانی و فرهنگی باشد. اگرچه ترجمه به صورت زیرنویس از جنبه‌های گوناگون با ترجمۀ متن متفاوت است، اما به عنوان یک ترجمۀ خاص در نظر گرفته می‌شود (حتیم و میسون، 1997). سرآغاز ترجمه به صورت زیرنویس باز می‌گردد به دوران فیلمهای صامت (شوارز، 2002) و این نوع ترجمه به صورت یک روش معمول در برخی از کشورهای کوچک همچون کشورهای اسکاندیناوی استفاده شده است (بروداسن، 2006). با وجود این، این نوع ترجمه در اکثر کشورها یک پدیدۀ جدید می‌باشد، از جمله در ایران که ترجمه به صورت زیرنویس غالباً به فیلمهای سینمایی عرضه شده در فروشگاه‌های عرضۀ محصولات فرهنگی اختصاص می‌یابد. ترجمۀ فیلم به صورت زیرنویس، که ممکن است به طرزی فریبنده ساده به نظر برسد، یک کار پیچیده با قید و بندهای خاص خود که نشئت گرفته از ساختار صوتی‌ـ‌تصویری منحصر به فردش می‌باشد در نظر گرفته می‌شود (شومه، 2004). در این مقاله سعی بر این است تا علاوه بر تشریح ویژگیهای این نوع ترجمۀ خاص، معیارهای رایجی که باید در این رشته رعایت شود مورد بررسی قرار گیرند.