مقایسۀ ترجمه‌های سه سیستم پارس، پدیده و گوگل بر اساس تبدیل‌های ترجمه کتفورد

چکیده

از آنجایی که در فرایند ترجمۀ ماشینی، تولیدکننده متن مبدأ انسان است و تولیدکنندۀ متن مقصد ماشین است، و تا این زمان برتری ترجمه انسانی بر ترجمه ماشینی، از لحاظ صحت دستوری امری غیر قابل انکار است. لذا الگوبرداری دستوری از ترجمه انسانی برای ترجمه ماشینی، به منظور هرچه بهتر شدن عملکرد آن در مواجهه با متونی که دارای نکات دستوری ظریف اما ضروری هستند، امری اجتناب‌ناپذیر است. در این تحقیق با تأکید بر این امر که ترجمۀ ماشینی باید هرچه بیشتر بر ترجمه انسانی و خط‌مشی‌هایی که او در ترجمه به‌ کار می‌گیرد نزدیک شود، به دنبال این واقعیت هستیم که دریابیم کدام یک از سه سیستم ترجمه ماشینی موجود در زبان فارسی (پارس، پدیده و گوگل) بیشتر به ترجمه انسانی شباهت دارد. معیار سنجش این شباهت رعایت کردن تبدیل‌های ترجمه‌ای کتفورد توسط هر کدام از این سیستم‌ها است. یعنی تبدیل‌های موجود در ترجمه‌های این سیستم‌ها از یک متن خاص با تبدیل‌های موجود در ترجمه انسانی از‌‌ همان متن مقایسه شده، سپس با استفاده از روش‌های آماری میزان شباهت هر کدام از آنها با ترجمه انسانی سنجیده می‌شود. در پایان سیستم‌ها از لحاظ صحت ساختاری ترجمه‌ و رعایت تبدیل‌های مذکور اولویت‌بندی می‌گردند.