روایت‌های ملی‌گرایانه در پاراتکست‌ها
تقابل روایات در فضای پیرامتنی ترجمه‌های فارسی متون انگلیسی نوشته‌شده دربارهٔ جنگ ایران و عراق
چکیده
پژوهش حاضر با تأکید برکارکرد اجتماعی ترجمه و با بهره‌گیری از نظریه نظام‌های اجتماعی نیکلاس لومان (1995) به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه، با وجود ترجمۀ آرای اندیشمندان غربی، نظام سیاسی-اجتماعی ایران در صدد حفظ موضع خود در برابر این دیدگاه‌هاست. ترجمه، به عنوان یک پدیدۀ مرزی، نظام سیاسی-اجتماعی ایران را از دیدگاههای ایدئولوژیک غرب در مورد جهان آگاه می‌سازد. یکی از این موضوعات جنگ ایران و عراق است که نقش غیرقابل‌انکاری در ساخت ایدئولوژیک جامعه ایران ایفا کرده است. با این حال، عملکرد ترجمه صرفاً آشنایی نظام ایرانی با اندیشه‌ها و آرای جهان غرب نیست بلکه این نظام از ترجمه به عنوان ابزاری جهت پاسخ دادن به روایت‌های ایدئولوژیک غرب در مورد جنگ بهره می‌برد. فضای پیرامتنی ترجمه‌های فارسی که در اینجا مورد بررسی قرار گرفته‌اند، مملو از روایاتی است که نظرات غربی دربارۀ جنگ را به چالش می‌کشد. این روایت‌های مخالف که نشان‌دهندۀ اختلافات عمیق ایدئولوژیک بین ایران و دنیای غرب است، بر تلاش نظام ایران برای ایجاد تمایز بین خود و رقیب ایدئولوژیکش به‌منظور حفظ استقلال در برابر دیگری تأکید می‌کند. نقش مواد پیرامتنی ترجمه‌های فارسی در ایجاد تمایز بین نظام ایران و جهان غرب در این مطالعه مشهود است.
کلمات راهنما:
مواد پیرامتنی, نظریۀ نظام‌های اجتماعی, نظام سیاسی-اجتماعی ایران, نظام سیاسی-اجتماعی غرب, روایتمراجع
Chesterman, A. 2006. “Questions in the sociology of translation.” In Translation Studies at the Interface of Disciplines, edited by J. Ferreira Duarte, A. Assis Rosa, and T. Seruya, 9-27. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins. Explained. Manchester: St. Jerome.
Genette, G. 1997. Paratexts: Thresholds of Interpretation. (translated from French by J. E. LEWINS) Cambridge: Cambridge University Press.
Gil Bardaji, A. Orero, P. Rovira-Esteva, S. eds. 2012: Translation Peripheries: Paratextual Elements in Translation. Bern: Peter Lang.
Hermans, T. 1997. “Translation as Institution.” In: Translation as Intercultural Communication, edited by M.S. Hornby, Z. Jettmarova, and K. Klaus, 5-20. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins.
Hermans, T. 2007. The Conference of the Tongues. Manchester: St. Jerome.
Hiltermann, J. R. 2007. A poisonous affair: America, Iraq, and the Gassing of Halabja. New York: Cambridge University Press.
Hosseini Damabi, S. S. 2008. The Iran-Iraq war and the first gulf war. Tehran: The Holy Defense Documentation Center.
Joyner, C. 1990. The Persian Gulf War: Lessons for Strategy, Law, and Diplomacy. New York: Greenwood Press.
King, R. and E. Karsh. 2006. The Iran-Iraq War and the First Gulf War. The International Institute for Strategic Studies. London and New York: Routledge.
Lewis, B. 1988. The political language of Islam. Chicago: the University of Chicago press.
Luhmann, N. 2012. Theory of Society. Volume 1. Translated by Rhodes Barrett. Stanford: Stanford University Press.
Luhmann, N. 1995. Social Systems. Translated by John Bednarz, Stanford: Stanford University Press.
Nemati, Y. 2013. A poisonous affair: America, Iraq and the gassing of Halabja. Tehran: Marzoboom.
Olamaii, D. 2011. The Persian Gulf War: lessons for strategy, law, and diplomacy. Tehran: Marzoboom.
Tyulenev, S. 2010. “Translation in Intersystemic Interaction: A Case Study of Eighteenth Century Russia.” TTR; Traduction, Terminologie, Redaction 23(1): 165-189.
Tyulenev, S. 2012. Applying Luhmann to Translation Studies: Translation in Society. New York: Routledge.
Wolf, M. 2014. “The sociology of translation and its “activist turn”. In: Angelelli, C.V. (2014). The Sociological Turn in Translation and Interpreting Studies. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
Yalsharzeh, R. Barati, H. and Hesabi, A. (forthcoming): Dissenting Voices: When Paratexts Clash With Texts Paratextual Intervention in Persian Translations: A case study of the Iran-Iraq war. Meta. 64(1).
Yekta, H. 2001. The lessons of modern war: the Iran-Iraq war. Tehran: Marzoboom.
علمایی، داوود (1390). درس هایی از راهبرد حقوق دیپلماسی در جنگ ایران و عراق. تهران: نشر مرزو بوم. ( وابسته به مرکز اسناد دفاع مقدس).
نعمتی وروجنی، یعقوب. (1392). رابطه زهرآگین: امریکا ،عراق و بمباران شیمیایی حلبچه. تهران: انتشارات مرزو بوم.
یکتا، حسین. (1390). درس های جنگ مدرن، جنگ ایران و عراق جلد 2 .تهران: انتشارات مرز و بوم.
حسینی، سید سعادت. (1387). جنگ ایران و عراق-پیامد های سیاسی- تحلیل نظامی. تهران: مرکز اسناد دفاع مقدس.
چاپ‌شده
ارجاع به مقاله
شماره
نوع مقاله
مجوز
Copyright Licensee: Iranian Journal of Translation Studies. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution–NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0 license).
