کاربست نظریه هنجارهای گیدئون توری در ارزیابی کیفی ترجمه عربی

مطالعه موردی اشعار فروغ فرخزاد

نویسندگان

چکیده

ترجمه به‌عنوان یکی از عوامل دگرگونی اندیشه به‌سان پلی برای انتقال افکار از زبان‌های مختلف به یک‌دیگر عمل می‌کند. از دیرباز ترجمۀ شعر توجه مترجمان را به خود جلب نموده و همواره ترجمه‌پذیری یا ترجمه‌ناپذیری آن مورد بحث نظریه‌پردازان حوزۀ ترجمه بوده است. در این عصر شاهد اهتمام بیشتر مترجمان به ترجمۀ شعر معاصر فارسی هستیم و بسیاری از این اشعار توسط مترجمان به زبان عربی ترجمه شده است. در این جستار به روش توصیفی تحلیلی، ترجمۀ شعر «مرگ من روزی فرا خواهد رسید» از اشعار فروغ فرخزاد در کتاب مختارات من الشعر الفارسی الحدیث از منظر مطالعات تولید-محور ترجمه و با تکیه بر نظریۀ هنجارهای گیدئون توری بررسی می‌ شود. نتیجۀ اصلی ارزیابی کیفی تعریب عبدالمنعم از این شعر حاکی از آن است که اثر وی از پذیرش در فرهنگ مقصد برخوردار است، اما از بسندگی وکفایت نسبت به مبدأ به دور است.دیگر مسئله، فهم نادرست معانی کلمات، اصطلاحات، عبارات یا جملات است که منجر به تحریف دلالتی، سبکی یا معنایی می‏شود.

کلمات راهنما:

شعر معاصر فارسی, عبدالمنعم, گیدئون توری, فروغ فرخزاد, ارزیابی ترجمه عربی

بیوگرافی نویسندگان

علی افضلی، دانشگاه تهران

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران؛

اکرم مدنی، دانشگاه تهران

دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه زبان عربی، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران؛

مراجع

بیکر، مونا، و سالدنیا، گابرییلا (1396ش). دایرة المعارف مطالعات ترجمه. ترجمۀ حمید کاشانیان. تهران، نشرنو.
توری، گیدئون (1390ش). «ماهیت و نقش هنجارها در ترجمه». ترجمۀ مهدی ابراهیمی. خردنامه همشهری، مؤسسه همشهری، شماره 72.
خرمشاهی، بهاءالدین (1391ش). ترجمه‌کاوی. تهران: انتشارات ناهید.
خزاعی فرید، علی و قاضی زاده، خلیل (1394ش). «تأثیر هنجارها بر روند ترجمه، موردپژوهی: ترجمه‌های معاصر قرآن مجید»، فصل‌نامۀ مطالعات زبان و ترجمه، شماره 3، دوره 48، صص. 101–84.
راسخ مهند، محمد (1381ش). «نقد و معرفی کتاب نظریه‌های ترجمه در عصر حاضر». مجله زبانشناسی، سال 17، شمارۀ اول، ص 114.
صلح‌جو، علی (1396ش). از گوشه وکنار ترجمه، چاپ سوم. تهران: نشر مرکز.
عبدالمنعم، محمد نورالدین (2009م). مختارات من الشعر الفارسی الحدیث، الطبعة الثانیة. القاهرة: المرکز القومی للترجمة.
قربان زاده، بهروز (1395ش). «تلاشهای عبدالمنعم در ترویج زبان و ادب فارسی در مصر». یازدهمین گردهمایی انجمن بین‌المللی ترویج زبان و ادب فارسی، صص 838–853.
گنتزلر، ادوین (1393ش). نظریه‌های ترجمه در عصر حاضر، ترجمۀ علی صلح‌جو. تهران: نشر هرمس.
هاشمی میناباد، حسن (1396ش). گفتارهای نظری و تجربی در ترجمه. تهران: کتاب بهار.
هانی‌الدهنی، نسرین (1393ش). «ترجمة شعر فروغ فرخزاد فی الوطن العربی». مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها، شماره ٣٠، دوره،10، صص41–59.
Toury, G. (1995). The descriptive translation studies – and beyond. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins.

چاپ‌شده

2020-10-18

ارجاع به مقاله

افضلی ع., & مدنی ا. (2020). کاربست نظریه هنجارهای گیدئون توری در ارزیابی کیفی ترجمه عربی: مطالعه موردی اشعار فروغ فرخزاد. فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 18(70), 45. Retrieved از https://www.journal.translationstudies.ir/ts/article/view/758

شماره

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی