ترجمۀ ادبیات غرب در ایران

معیارهای ناشران ایرانی برای گزینش و انتشار آثار ادبی

نویسندگان

  • رویا منصفی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
  • رضا یل‌شرزه 📧 دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
  • علی سلمان‌پور دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

نقش ترجمه در پیدایش رمانِ مدرن به سبک اروپایی در نظام ادبی ایران مدت‌هاست که مورد مطالعه بوده است. با این حال، ترجمۀ رمان‌های غربی در نظام ادبی ایران روندی پیچیده است که بازیگران زیادی در آن دخیل‌اند. یکی از این بازیگران، ناشران هستند که نقش غیر قابل‌انکاری در «میدان» نشرِ آثار ادبی و معرفی آن به خوانندگان ایفا می‌کنند. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن این اهمیت درصدد است تا با مطالعۀ حوزۀ نشر ادبی ایران و با استفاده از چارچوب نظری بوردیو (1983، 1986، 2008) به بررسی معیارهای ناشران ایرانی برای گزینش کتاب جهت ترجمه و انتشار آثار ادبی غرب در ایران بپردازد. در این راستا، طی مصاحبه‌ای با سه مترجم، سه جامعه‌شناس ادبیات و ده ناشر برجستۀ کشور، معیار‌های ناشران در انتخاب و معرفی آثار ادبی غرب به خوانندگانِ ایرانی مورد بررسی قرار گرفت و پاسخ مصاحبه‌شوندگان با استفاده از نظریه داده بنیاد استراس و کوربین (1998) به شیوۀ کیفی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که ناشران ایرانیِ مورد مطالعه، سرمایه‌های «نمادین» و «فرهنگی» اثر از قبیل شهرت نویسنده، جوایز بین المللی کسب شده توسط اثر، ساخت مجموعه‌های تلویزیونی از روی اثر و پرفروش بودن جهانی آثار را در انتخاب تألیفاتِ ادبی جهت ترجمه مؤثر می‌دانند؛ که هدف از آن می‌تواند تلاش ناشران جهت تحصیل همزمان «سرمایۀ اقتصادی، فرهنگی و نمادین» در «میدان» سلسله مراتبی و رقابتی نشر در ایران باشد.

کلمات راهنما:

ناشران ایرانی, نظام ادبی ایران, نظام ادبی غرب, معیارهای گزینش آثار ادبی غرب, سرمایه

بیوگرافی نویسندگان

رویا منصفی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

استادیار مطالعات ترجمه، گروه زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران؛

رضا یل‌شرزه، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

استادیار مطالعات ترجمه، گروه زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران؛

علی سلمان‌پور، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه، گروه زبان انگلیسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران؛

مراجع

Even Zohar, I. (1990). Polysystem Studies. Poetics Today, 11(1), 9-26. doi:10.2307/1772666.

Bourdieu, P. (2008). A conservative revolution in publishing. Translation studies, 1(2), 123-153.

Bourdieu, P. (1983). The field of cultural production or the economic world reversed Poetics, 12 (3, 4), 311-356.

Bourdieu, P. (1977). Outline of a Theory of Practice. Cambridge university press.

Bourdieu, P. (1996). The rules of art: Genesis and structure of the literary field. Stanford University Press.

Ahamad karimi hakkak IN Mona baker (1998). Routledge encyclopedia of translation studies. Routledge.

- سایه سنگین آثار ترجمه‌ شده بر سر ادبیات داستانی کودک. (1398، اسفند) برگرفته از لینک https://www.resaneh7.com/news/174661/

- مزدک بلوری، فرانک محمدی، (1398). نقش ترجمه در شکل گیری ادبیات داستانی پسامدرن در ایران، نامه فرهنگستان، ۱۷(1) ،18-3. magiran.com/p2035958

- قربانی، س. (1397، اردیبهشت). سایه سنگین ترجمه بر سر کتاب‌های کودک. برگرفته از لینک

https://iqna.ir/fa/news/3713396

چاپ‌شده

2021-01-26

ارجاع به مقاله

منصفی ر., یل‌شرزه ر., & سلمان‌پور ع. (2021). ترجمۀ ادبیات غرب در ایران: معیارهای ناشران ایرانی برای گزینش و انتشار آثار ادبی. فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 18(71), 52–70. Retrieved از https://www.journal.translationstudies.ir/ts/article/view/767

شماره

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی