بررسی واژگانی ترجمۀ الهی قمشه‌ای و فولادوند از آیات ارث

(باتکیه بر سطح معنایی– لغوی الگوی گارسس)

نویسندگان

چکیده

امروزه نقد و ارزیابی ترجمه‌ها براساس الگوها، معیارها و شاخصه‌های علمی صورت می‌گیرد، یکی ازاین الگوها که برپایه اصل برابری متن مبدأ و مقصد استوار است و برای سنجش ترجمه معیارهایی ارائه داده، الگوی گارسس است که ترجمه را درچهار سطح معنایی-لغوی، صرفی-نحوی، گفتمانی-نقشی و سبکی-مقصودشناختی مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. با توجه به اهمیتی که موضوع ارث و تقسیم آن براساس آیات قرآن دارد، لازم است ترجمۀ دقیقی ازآن ها ارائه شود؛ لذا پژوهش حاضر در نظردارد به شیوه‌ی تحلیلی-توصیفی ترجمۀ دو مترجم معاصر، الهی قمشه‌ای و فولادوند ازگزیده آیات ارث را بر پایۀ سطح معنایی-لغوی الگوی گارسس مورد ارزیابی قرار دهد، تا میزان مطابقت ترجمه‌ها با معیارهای این الگو و تفاوت‌های ترجمه از منظر شاخص‌های ارائه شده نمایان گردد؛ بدین منظور ابتدا به صورت اجمالی این الگو و شاخص‌های قابل بررسی در سطح معنایی-لغوی را معرفی کرده، سپس به ذکرآیۀ مورد نظر و میزان کاربست هرکدام از شاخص‌ها در ترجمه، بارسم نمودار پرداخته‌است که در پایان پس از جمع بندی نقاط مثبت و منفی، مشخص شد ترجمه فولادوند با اختلافی اندک از کیفیت بهتری برخوردار است.

کلمات راهنما:

ارث, الگوی گارسس, الهی قمشه‌ای, فولادوند

بیوگرافی نویسندگان

سیدحسین موهبتی‌زاده، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج

دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عرب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران؛

یوسف هادی پور نهزمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران؛

مراجع

قرآن کریم

ابن منظور (1408ق)‌‌‌‌، لسان العرب‌‌، تحقیق سیری‌‌، علی‌‌، بیروت‌‌، داراحیاءالتراث العربی.

الهی قمشه‌ای‌‌‌‌‌‌، مهدی ‌‌‌‌(1375ش)، ترجمۀ قرآن کریم‌‌، تهران‌‌، انتشارات نقش و نگار.

أنیس‌‌‌‌، ابراهیم و همکاران ‌‌(1412ق)، معجم الوسیط‌‌‌‌، بی. مک‌‌.، مکتب نشر الثقافة الاسلامیة‌‌‌‌‌‌.

درویش، محیی‌الدین (1415ق)، اعراب القرآن و بیانه، دمشق، دار ابن کثیر،

راغب اصفهانی‌‌، حسین بن محمد ‌‌‌‌(1376ش)، معجم مفردات الفاظ القرآن‌‌، بتحقیق مرعشلی‌‌، ندیم‌‌، تهران‌‌، انتشارات مرتضوی‌‌.

رحیمی خویگانی‌‌، محمد (1396ش)، نقد واژگانی، ترجمۀ موسوی گرمارودی از قرآن کریم (باتکیه برسطح معنایی–لغوی گارسس)، دو فصلنامۀ علمی پژوهشی مطالعات ترجمۀ قرآن و حدیث‌‌، دوره4‌‌، شماره 7، صص. 69–94‌‌.

رشیدی، ناصر؛ فرزانه، شهین (1392ش)، ارزیابی و مقایسۀ دو ترجمۀ فارسی از رمان انگلیسی دن کیشوت اثر میگوئل دو سروانتس براساس الگوی گارسس، فصلنامۀ علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی دانشکده ادبیات و زبان¬های خارجی دانشگاه سنندج، سال پنجم، شمارۀ 15.

زرکشی‌‌، بدرالدین محمد بن عبدالله (1376ش)‌‌‌‌، البرهان فی علوم القرآن‌‌‌‌‌‌، به تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم‌‌، بیروت‌‌، داراحیاء الکتب العربیه‌‌‌‌‌‌.

سیاح، احمد (1371)، فرهنگ بزرگ جامع نوین، تهران، انتشارات اسلام.

طباطبایی‌‌‌‌‌‌، محمد حسین ‌‌‌‌(1374ش)، ترجمه تفسیر المیزان‌‌، با ترجمه موسوی‌‌‌‌، محمد باقر‌‌‌‌‌‌، قم‌‌‌‌‌‌، جامعه مدرسین حوزه علمیه‌‌‌‌، دفتر انتشارات اسلامی.

فولادوند‌‌، محمد مهدی (1378)‌‌‌‌، ترجمۀ قرآن کریم‌‌، قم‌‌، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی‌‌.

لطفی¬پور ساعدی‌‌، کاظم‌‌ (1390ش)، درآمدی براصول و روش ترجمه‌‌، تهران‌‌، مرکزنشردانشگاهی‌‌.

مختاری اردکانی‌‌، محمدعلی (1376ش)، چهارچوبی نظری برای ارزیابی ترجمه‌، مجلۀ مترجم‌‌‌‌‌‌، شمارۀ 25، صص. 50–58‌‌.

نیازی‌‌، شهریار؛ قاسمی اصل‌‌، زینب ‌‌(1397ش)، الگوی ارزیابی ترجمه (باتکیه برزبان عربی)‌‌، چ2‌‌‌‌‌‌، تهران‌‌، انتشارات دانشگاه تهران‌‌.

نیومارک‌‌، پیتر (2006م)‌‌‌‌، الجامع فی الترجمه اعداد: أ.د.حسن غزاله.بیروت: دار و مکتبة الهلال‌‌.

Garces, C. V. (1994) “A methodological proposal for the assessment of translated literary works." Babel, 40, 77–101.

Downloads

چاپ‌شده

2022-05-04

ارجاع به مقاله

موهبتی‌زاده س., & هادی پور نهزمی ی. (2022). بررسی واژگانی ترجمۀ الهی قمشه‌ای و فولادوند از آیات ارث: (باتکیه بر سطح معنایی– لغوی الگوی گارسس). فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 20(77), 25–46. Retrieved از https://www.journal.translationstudies.ir/ts/article/view/936

شماره

دوره 20 شماره 77 (2022)

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی

DOR

https://dorl.net/dor/20.1001.1.17350212.1401.20.1.2.1

مجوز

Copyright Licensee: Iranian Journal of Translation Studies. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution–NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0 license).