معناشناسی ترجمه آیات موجز با تکیه بر روابط همنشینی و جانشینی

نویسندگان

  • مریم حیدری دلفاردی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز
  • سیمین ولوی 📧 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

چکیده

قرآن کریم، مهم ترین معجزه نبوی، سند حقانیت اسلام و منشور زندگی در همه دوران هاست. این شاهکار ادبی  ضمن و   گزینش حکیمانه  وشگفت انگیز کلمات در خود به اوج فصاحت و بلاغت رسیده ومفاهیم ومعانی بسیاری را درخود نهفته دارد . فهم  صحیح قرآن  در گرو آشنایی بهتر و بیشتر با اسلوب های ادبی و بلاغی آن است که برای  دریافت  مفهوم آن نیازمند  ترجمه است. ایجاز( حذف) یکی از این فنون بلاغی است  لازم است؛ در تر جمه به آن توجه گردد.  و ذکر محذوف در تر جمه ها و در اکثر موارد  برای  دستیابی به فهم بهتر معنی آیه  لازم  به نظر می رسد.بنابراین، آیات موجز، کلماتی را در درون خود نهفته دارند که ترجمه آنها کمک شایانی به فهم آیات می کنند .

این پژوهش با روش معناشناسی که نگاه تحلیلی دقیق به متن ترجمه است به تبیین بازتاب کلمات محذوف  و بررسی آیات موجز در محور  همنشینی  می پردازد. حاصل این پژوهش گویای آن است در برخی از موارد جانشینی برخی از کلمات گویای کلمه(های) محذوف می باشند ولی نمی توان در همه آیات دارای ایجاز ازبازتاب و همنشینی کلمات محذوف سخن گفت.

کلمات راهنما:

ترجمهٔ قرآن کریم, اسلوب‌های بیانی, ایجاز, همنشینی, جانشینی

بیوگرافی نویسندگان

مریم حیدری دلفاردی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران؛

سیمین ولوی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

دانشیارگروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران؛

مراجع

قرآن کریم*

ابن عاشور،محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، چ اول، بیروت، موسسه التاریخ، 1404 ق.

ایزوتسو، توشیهیکو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1361 ش.

بیضاوی،عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التاویل، چ اول، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1417 ق.

بی یروش،مانفرد، زبان شناسی جدید، ترجمه محمد رضا باطنی، تهران، آگاه، 1374 ش.

پالمر فرانک، نگاهی تازه به معنا شناسی، ترجمه کورش صفوی، تهران، آگاه، 1387 ش.

پژوه، محمد، شالوده نحو زبان فارسی، چ اول، تهران ،آگاه، 1346 ش.

حدادی، آمنه، حس فرا متن در قرآن، کارشناسی ارشد، استاد راهنما: مهدی مطیع، دانشگاه تربیت معلم تهران، 1389 ش.

زمخشری،محمود، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، چ سوم، بیروت، دار الکتاب العربی، 1407 ق.

سجودی، فروزان، نشانه شناسی کاربردی، چ دوم، تهران، قصه، 1383، ق.

صفوی، کورش، درآمدی بر معنا شناسی،چ سوم تهران،انتشارات سوره مهر، 1387 ش.

طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن،چ پنچم، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417 ق.

طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،چ اول، تهران، فراهانی، 1360 ش.

قائمی نیا،علیرضا، بیو لوزی نص، چ اول، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ اسلامی، 1389 ش.

مختار عمر، احمد، معنا شناسی، ترجمه سید حسین سیدی، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1385 ش.

میر باقری، مهری، مقدمات زبان شناسی،چ دوم ،تهران،نشر قطره، 1388 ش.

مهاجر ونبوی، محمد، به سوی زبان شناسی شعر، تهران، نشر مرکز، 1376 ش.

چاپ‌شده

2020-06-24

ارجاع به مقاله

حیدری دلفاردی م., & ولوی س. (2020). معناشناسی ترجمه آیات موجز با تکیه بر روابط همنشینی و جانشینی. فصلنامه مطالعات ترجمه ایران, 17(68), 7–23. Retrieved از https://www.journal.translationstudies.ir/ts/article/view/698

شماره

نوع مقاله

مقاله علمی-پژوهشی